مدرسه  تاریخی میرزا جعفر مشهد

اين مدرسه در زمره بناهاي تاريخي است که در دوره صفويه به هنگام سلطنت شاه عباس دوم 1052ق. به هنگام روابط حسنه دولت ايران با گورکانيان هند در شهر مشهد ساخته شد. اين مدرسه را دو برادر به نامهاي «ميرزا محمد طاهر مشهور به وزيرخان و «ميرزا محمد جعفر» مشهور به سروقد، از فرزندان «ميرزا تقي مشهدي» و اعقاب خواجه شمس الدين جويني در سال 1059ق. ساخته‌اند و در سال 1079ق. موقوفات گرامندي را بر آن وقف کرده‌اند. ولي از آنجا که ميرزا جعفر، تصدي ساخت آن را برعهده داشته و رقباتي هم وقف مدرسه کرده است مدرسه به نام او مشهور شده است (وي از بازرگان معروف خراسان بوده که با هندوستان داد و ستد داشته است.

تاکنون اين مدرسه يکي از معتبرترين و مهمترين مراکز تدريس، تحصيل و بحث و پژوهش علما، استادان و چهره‌هاي برجسته علمي و ديني و سالها به عنوان مرکز حوزه علميه مشهد شناخته مي‌شده همچنان که اکنون نيز با الحاق به دانشگاه رضوي نقش ارزشمندي را داراست.

این مدرسه در ضلع شمالی صحن انقلاب حرم امام رضا (ع) قرار دارد و سال ۱۲۸۵ قمری به دستور  والی خراسان بازسازی شد و با کاشی های معرق و سبک معماری ممتاز تزیین شد.از معماری قابل توجه این بنا می توان به  گچبری‌های در ورودی مدرسه اشاره کرد که متأسفانه با گذشت زمان نابود شد. از جاهای دیدنی این مدرسه ایوان شمالی مدرسه است که دارای مقرنس، کاشیکاری معرق و کتیبه‌هایی کم‌نظیر می باشد. این مدرسه سالها به عنوان مرکز حوزه علمیه مشهد بوده است و امروزه نیز  به دانشگاه رضویمشهد الحاق شده است. این مدرسه از جاههای دیدنی برای مسافران تور مشهد می باشد..

مقبره پیر پالان دوز مشهد

مقبره پیر پالان دوز مشهد واقع در قسمت شمال شرقى مجموعه حرم حضرت رضا (ع) و شامل بنایى چهارگوش با گنبدى بر فراز آن، ‌و ایوانى آجرى در مقابل می باشد. در داخل بقعه، شاه‌نشینى می باشد که در بالاى آن، یزدى‌بندى‌هایى طراحی شده که در اصل داراى نقاشى بوده و به داخل بقعه جلوه ی منحصر به فرد داده است. بدنه‌هاى بنا، از دوران صفویه،با نقاشى طراحی شده است که بر اثر گذر زمان و نفوذ رطوبت، جز بخش کمى از آن که مرمت و ثابت گردیده، بقیه از میان رفته است. در زیر کاسه ی گنبد نیز ترنج زیبایى با نگاره‌هاى گیاهى طنین اندازی شده است. نماى خارجى مقبره به ایجاد طاق‌ نماهاى تیزه‌ دار آجرى و پشت‌‌ بغل‌ هاى کاشى و قاب‌ هاى مستطیل تزئینى بر فراز آن‌ها، در عین سادگى، چشم اندازی زیبا دارد. سطح گنبد پیازى شکل فراز بنا که بر روى گردنى استوانه‌اى شکل استوار شده، داراى پوشش ساده‌اى از کاشى فیروزه‌اى می باشد. شکل کلى بنا و بازمانده‌‌هاى نقاشى‌ هاى درون آن، بنا را اثرى از دوران صفوى معرفى مى‌کند که در سال 985 ( هـ.ق ) تاسیس شده است. تاریخ مزبور، بر کتیبه ی سنگ سفید مربعى تراشیده شده است.

شخصیت به خاک سپرده شده در مقبره پیر پالان دوز مشهد، با توجه به نوشته ی سنگ مزارش، «محمد عارف عباسی»، از عرفاى سلسله ی ذهبیه‌ می باشد. لقب «پالان‌دوز» ازاین جهت به او داده شده که براى گذران زندگى خود، با وجود مقام والایى که نزد مردم داشته، به کار پالان‌ دوزى مشغول بوده است. از این‌ شخصیت، قرآن هفت‌سوره‌اى به جا مانده که به خط خوش ثلث نوشته شده است و حکایت از توانایى او در کار خطاطى می کند.سالی گشت به مسافران عزیز تور مشهد پیشنهاد به زیارت این مقبره را می دهد.